Cũng như ở các miền duyên-hải khác, tại Vàm-Láng xã Kiểng-Phước (quận Tân-Hòa bây giờ) có 1 cái miễu thờ Cá Ông. Miễu này đã có từ lâu, sau người ta khuếch-trương thêm và sửa sang lại. Trong miểu có nhiều thúng to sơn đỏ, đựng xương cá Ông.

Có người thắc-mắc về chuyện thờ cá, vì loại cá mà người Tây-Phương hay bên Á-Đông, người Nhựt-Bổn gọi là Cá Voi thường đi săn bắt để lấy mỡ. Mấy nhà lão-luyện ở biển xác nhận hình-thức 2 loại cá khác nhau ở chỗ đuôi cá. Cá Voi đuôi chỉ có hai chia, còn cá Ông thì đuôi có 3 chia như đuôi tôm và da láng như lảnh. Gặp lúc thời tiết xấu, biển động, ghe đi ngoài khơi rất nguy-hiểm, nhờ cá Ông độ và đưa vào bờ. Có người cho rằng cá Ông chịu không nổi sóng gió nên dựa theo ghe để núp và đi lần vào bãi để tránh sóng. Như thế người và cá đều nhờ lẫn nhau, người ta thoát nạn, có sự nhớ ơn và lập đền thờ.

Tục truyền trước kia khi thuyền Chúa Nguyễn có lần lâm nạn ngoài khơi , có 2 con cá Ông cặp đưa vào tới Vàm- Láng được bình-an . Chúa thảo sắc phong cá Ông chức Nam-Hải Đại-Tướng. Kể từ đó tại Vàm-Láng có một hội do những dân chài tổ-chức mỗi năm có một lễ cúng Ông tại miễu này đúng vào ngày Rằm tháng Sáu âm lịch. Lễ cúng cũng long trọng nghiêm-chỉnh như cúng thần hoàng ở Đình. Họ có bày đủ cuộc vui, nhứt là treo đèn trên thuyền, chèo ra khơi thỉnh Ông, hát bội, cờ-bạc ăn chơi từ chiều 14 đến hết ngày 16.

Đến nay vì thời cuộc chiến-tranh nên những tục-lệ này đã được hạn chế bớt. Vì tình-hình an-ninh đường sá cho nên các du khách ở Saigon cũng như các Tỉnh khác không còn đến viếng miễu cá Ông như hồi xưa nữa.

Tài liệu tham-khảo :

• Langrand (Gustave). « Vie Sociale et religieuse en Annam, monographie d’un village de la côte Sud Annam ». Lille Univers, 1945.
• Laurent (L.). « Causeries sur les hôtes marins des Mers de Chine », BSEI, 1896, fasc.