Trại Cá

Địa danh được cấu tạo theo phương thức: Công trình xây dựng (Trại) + Động vật (Cá).

Nguồn gốc của địa danh này được phản ảnh qua truyện tích dân gian như sau:

Xưa kia, bãi biển rạch Bùn chạy dài đến rạch Cùng (xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông), phù sa bù đắp mỗi ngày một ít, cỏ tranh, lùm bụi mọc xen dưới rừng cây to, bóng mát. Nhiều rạch nước nhỏ chảy quanh co với các đầm nước đọng. Dưới bãi đất bồi là: sò, hến, cua, ốc.

Ngày ấy, vùng này dân chúng thưa thớt. Vì cá tôm quá nhiều nên mỗi ngày những người làm nghề chài lưới tìm chỗ khô ráo để phơi khô, làm mắm. Mỗi nhà giành một khoảng đất trống để phơi cá, tôm, nhiều nhà hợp lại thành xóm, chuyên nghề vựa cá, xẻ cá phơi khô nên gọi là xóm Trại Cá.

Trại Cá gắn liền với chiến công oanh liệt của nghĩa quân Trương Định chống Pháp. Trong bài Văn tế điếu Trương Định, nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu có viết:

Rạch Lá, Gò Công mấy trận, người đã thấy kinh

Cửa Khâu, Trại Cá các nơi, ai nghe cũng hãi.

Về trận đánh này, truyện tích dân gian ở địa phương cho biết:

Thuở đàng cựu chống Pháp, có trận đánh Trại Cá của nghĩa quân Trương Định, làm cho binh Pháp kinh hải và tổn thất nặng nề.

Vì nơi đây là xóm vựa cá tôm, binh Pháp thường ra vào mua cá và khô, cung cấp cho binh sĩ.Thuở ấy vùng này còn rừng rậm sầm uất. Đàng ta thăm dò từ lâu, tìm kế phục binh, để đánh úp một phen. Vào tháng 11 âm lịch, biển lặng sóng êm, Bình Tây Đại tướng quân Trương Định cho trang bị hai chiếc thuyền buồm, với 100 binh sĩ, có cấp đội chỉ huy, khởi sự tại rừng già (Gia Thuận) đi ngã biển Vàm Láng lên Rạch Cùng, đổ bộ lên mé rừng phía trong Trại Cá rồi lẻn ra phục binh sẵn, gần đường lối đi của lính Pháp, thường hay ra vào mua tôm cá nơi đây.

Chờ đến một ngày sau, lính Pháp kéo vào như thường lệ, đang lúc mua khô và cá xong rút ra về. Binh ta nổ súng lịnh, áp ra xáp chiến, dùng gươm đao chém giết, lúc lính Pháp thình lình không đề phòng và trở tay không kịp, nên chết và bị thương gần hết. Chỉ thoát khỏi năm ba tên, nhưng ném cả khí giới và cá khô.

Binh ta đại thắng dọn dẹp chiến trường, lấy được mười hai khẩu súng, mấy chục viên đạn và rất nhiều quân trang khác.

Hiện nay, xóm Trại Cá là một xóm dân cư trên những giồng đất cao, vườn cây trái sum xuê, thuộc thuộc xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông.

Bình luận