Giồng-nâu gồm có 4 ấp trù phú nhất của xã An-hòa, trước kia vào năm 1958 hai ấp phía Tây của xã Hòa-nghị, hai ấp dưới của xã Tân-Duân-Đông, sau đất đai hai xã nhập lại lấy tên An-hòa. Nhắc lại lúc Pháp tái chiếm Gò-công vào khoảng năm 1945, về sau những người yêu nước chống Pháp rút vô các bưng biền làng mạc mưu đồ kháng Pháp. Trong lúc đó Giồng-nâu là địa bàn để hoạt động cho thị xã
vì ở đây gần tỉnh, cây cối rậm rạp dễ lẫn tránh và dễ dòm ngó quân nghịch, do đó mà xảy ra một đại họa chưa từng có trong lịch-sử tỉnh nhà.
Năm 1948 vào khoảng mùa lúa chín, hai tên Pháp vác súng vào Giồng bắt heo gà kéo theo một cái xe ngựa để chở súc vật (xe ngựa chúng lấy của dân chứ không có ngựa). Chúng theo tỉnh lộ 24 tới ngã tư Giồng-nâu (bây giờ là An- hòa) bị dân quân phục kích giết một, còn một tên kia bị chận đường rút lui, chạy thục mạng xuống Tân-duân-Đông (chỗ cây da), nơi đây hắn bị bắt và vì lúc quá hăng say bồng bột dân quân đã chặt đầu đem về chưng tại phòng tuyến ở xã Tân-thành, còn xác chôn luôn ngoài đồng chỗ cây da. Thế là cuộc trả thù ghê gớm xảy ra.
Vườn trầu xã An-hòa, một nguồn lợi đáng kể của tỉnh nầy.
Pháp đem hùng binh, xe bọc sắt vào càn quét và đốt hàng loạt mấy trăm nóc gia (có thể nói cả hai phần Giồng-nâu giáp Vạn-thắng bị bà hỏa nuốt trọn, ngoại trừ một vài cái vì khói khắm mịt mù làm cay mắt mà chúng bỏ sót đó thôi. Chưa vừa bụng chúng bắt nốt một số 6 người vì bịnh hoạn già cả chạy không được đem ra bắn chết rồi chặt đầu đem chưng ở ngã tư Giồng-nâu. Thật là thê-thảm và xơ-xác đến khiếp. Nhưng rồi thời gian khói lửa tạm lắng dịu, sau Hiệp-định Genève, người dân Giồng-nâu (An-hòa) cần cù, nhẫn-nại, đem sức lực mồ hôi để cày cuốc trồng tỉa, vun bón đổi lấy bát cơm, tủi hờn đành dẹp qua một bên để gây dựng những gì bị mất mát. Thế rồi từ 1954 về sau nhờ huê lợi trầu vàng, rau xanh, mà họ vượt được mọi khó khăn và tạo được nhà cửa khang trang như hiện nay.
Bình luận